Safe Space yani “güvenli alan” Türkiye’de de aktivizm alanlarında sıkça kullanılmaya başlandı. Dergimizin bu sayısının dosya konusu olan güvenli alanın tanımını birçok yazıda tartışıyoruz benim ilgilendiğim konu da kampüsteki güvenli alanlar olacak. Bu sebeple kampüslerde bizim için güvenli alan ne anlam ifade ediyor konusunu konuşabiliriz öncelikle. Kampüslerin hepimiz için güvenle yaşanabilir alanlar olması gerekiyor. Güvenle yaşamaktan kastımız birer birey olarak her anlamda (kimliklerimizle, yönelimlerimizle, ideolojilerimizle vesaire gibi) kendimizi gerçekleştirirken herhangi bir tehdit (sözel, fiziksel, duygusal) hissetmeyerek yaşamak. Bu noktada güvenli kampüsler bazı düzenlemeler getiriyorlar. Birazdan bu düzenlemelere getirilen bir eleştiri üzerinden birkaç olayı anlatacağım sizlerle.
“Huffpost” internet sitesindeki yazısında Flemming Rose tarafından “güvenli kampüs” konusu ile ilgili eleştiriler bulunuyor. İddiasına baktığımız zaman Flemming
üniversitelerdeki güvenli alan kavramının öğrencileri hoşgürüsüzlüğe ittiğini söylüyor.1
Eleştirisini desteklerken Barack Obama’nın eski danışmanlarından biri olan ve bir insan
hakları aktivisti olan Van Jones’un Chicago Üniveristesi’nde yaptığı konuşmayı kullanıyor. Van Jones konuşmasının temel noktaları şu şekilde: güvenli alanlar söz konusu olduğunda iki şekilde bakabiliriz konsepte. Birincisi, öğrencilerin kampüslerde kendilerini fiziksel olarak güvende hissetmeleri. İkincisi ise öğrencilerin kendilerini ideolojik olarak güvende tutmak istemesinden bahsediyor. Bunu söylerken de bunun
korkunç bir düşünce olduğunu söylüyor. Buna ek olarak da istemedikleri bir şey duydukları noktada öğrencilerin birilerini suçlama düşüncesinde olduklarından bahsediyor. Son olarak bu düşüncelerini öğrencilere bir öğüt vererek bitiriyor Van Jones: “ben sizin ideolojik olarak güvende olmanızı değil, duygusal olarak güvende olmanızı değil; sizin güçlü olmanızı istiyorum.”
Flemming Rose’un gösterdiği bir diğer örnekte ise Wellesley Üniversitesi’nden. Wellesley’den altı profesör attıkları bir e-postada okullarına konuşmacı olarak gelen feminist aktivist Laura Kipnis’ten sonra yeni bir sansür kurulu oluşturma teklifinde bulunuyorlar. Tekliflerine göre azınlık gruplarının konuşmalardan zarar görmemeleri adına kurulması istenen bu sansür kurulunu Flemming, diktatörlükle ilişkilendiriyor.
Bunu söylerken de diktatörlüklerde sansürün güvenlik ve sosyal düzen sözleriyle meşrulaştırıldığının altını çizip benzerliği vurguluyor.
Konuyu anlatan bir haber de Wellesley Üniversitesi’nin sitesinde bulunuyor. Genel hatları ile anlatılan olay Amerika’daki Başlık IX (1972’de Amerika’da, eğitimde cinsiyet ayrımı gözetilmemesi amacıyla getirilmiş kanun düzenlemesi2) konusunun Laura’nın
konuşmasında tartışılması üzerine bir grup öğrencinin (SAAFE) bir video ile konuşmayı protesto etmesinden bahsediliyor. Bunun yanında bu protestoya Laura’nın Facebook üzerinden verdiği cevabı da yine üniversitenin haberinde görebiliyoruz.3
Olayı Wellesley Üniversitesi’nden yapılan açıklamaya baktığımızda bir sansür görülüyor mu pek anlamamakla beraber yapılan açıklamayı referans kısmına bırakıyorum ve birkaç cümleyi tercüme ederek sizinle paylaşıyorum: “özgürlük bizim misyonumuzun ve özgür sanat eğitimi anlayışımızın merkezinde bulunuyor. Wellesley olarak çeşitli düşünceleri ve tüm mensupların seslerinin duyulmasını destekliyoruz. Bu noktada tartışmalar bizi güçlendiriyor ve yeni düşünceler ve bakış açıları kazanmamızı
sağlıyor.”4
Flemming Rose gibi yazarlar ve bazı düşünürler gündemdeki örneklerle “güvenli alan” konseptinin bir baskı ve sansür olduğunu savunuyor ve bu konseptin ifade özgürlüğüne karşı olduğunu söylüyorlar.
Derginin diğer yazılarında da konuştuğumuz güvenli alan ile ilgili dünyadaki eleştirilerin bir kısmını argümanları ile aktarmaya çalıştım bu yazıda.
(1) https://www.huffpost.com/entry/safe-spaces-college-intolerant_b_58d957a6e4b02a-2eaab66ccf
(2) http://www.ncaa.org/about/resources/inclusion/title-ix-frequently-asked-questions#title
(3) https://thewellesleynews.com/2017/04/08/laura-kipnis-talk-sparks-heated-discussion-on-campus/
(4) https://www.wellesley.edu/about/president/speeches/node/115341
Bilge Varol
Artı Dergi 